«Ұлы күш» ұғымы және күштердің дамуы
Кілттік сөздер:
күш, фактор, ұлттық мүдде, қауіпсіздік, теория,Аннотация
Анархиялы халықаралық жүйеде әлем елдері жаһандық деңгейде жоғарғы беделге ие биліктің болмауынан, өмір сүруді жалғастыру үшін өз қауіпсіздіктері мен күш-қуатын нығайтуға тырысуда. Бұл мақалада «Ұлттық мүдде» концепциясы аясында реалист, неореалист көзқарастарда маңызды орны бар және біреулер (классикалық реалистер) халықаралық саясатпен сыртқы саясаттың ең басты мақсаттарының бірі деп санайтын, басқалар (неореалистер) болса мемлекеттің өмір сүруіне негізгі тіреуіш беретін бір құрал деп есептейтін «күш» терминіне көңіл бөлдік. Өйткені ұлттық мүдденің қорғалуы үшін мемлекеттің күш-қуаты мықты болуы қажет. Мұндай тұжырымдаманы басшылыққа ала отырып мақсатымыз маңызды тарихи оқиғаларға жай ғана шолу жасап шығу емес, аталған мемлекеттердің үлкен күш болуына әкелген мәселелерді қарастырып, елдердің бұл дәрежеге («ұлы немесе алып күш» дәрежесі) қалай жеткенін көрсету болып табылады. Сәйкесінше бұл талдау үлкен күштердің жалпы сыртқы саясатын түсінуімізге зор ықпалын тигізеді деген ойдамыз.Библиографиялық сілтемелер
1 Primakov E.M. Mezhdunarodnye otnoshenija nakanune XXI veka: problemy, perspektivy/ E.M. Primakov//Vneshnjaja
politika i bezopasnost’ sovremennoj Rossii. 1991-2002. – M.: Moskovskij gosudarstvennyj institut mezhdunarodnyh otnoshenij (U)
MID Rossii, 2002.
2 Büyük Türkçe Sözlük, <http://tdkterim.gov.tr/bts/?kategori=veritbn&kelimesec=143068>, Accessed: 13/02/2009.
3 The Large Kazakh-Russian-English Dictionary,< http://til.gov.kz>, Accessed:13/11/2014.
4 Yılmaz T. Güç ve Politika. – İstanbul: Alfa Yayınları, 2008.
5 Carr E.H. Twenty Years’ Crisis, 1919-1939. – London: Macmillan&Co.Ltd, 1949.
6 Gilpin R. War and Change in International Politics. – New York: Cambridge University Press, 1981.
7 Tanrısever O. Güç // Atilla Eralp (ed.), Devlet ve Ötesi: Uluslararası İlişkilerde Temel Kavramlar. – İstanbul: İletişim
Yayınları, 2006. p. 53-73.
8 Waltz K. N. Realist Thought and Neorealist Theory, Journal of International Affairs, 1990, Vol. 44. – P. 21-37.
9 Arı T. Uluslararası İlişkiler Teorileri, Çatışma, Hegemonya, İşbirliği. – İstanbul : Alfa Yayınları, 2 Baskı, 2002.
10 Wohlforth W. Tek Kutuplu Bir Dünyanın İstikrarlılığı //Avrasya Dosyası, №:4, Kış 2004. – p. 38-77.
11 Türkiye, 5 yıl sonra da 17nci büyük ekonomi olacak //Milliyet Gazetesi. – 11 Karasha 2008.
12 V 2008 godu VVP Kitaja sostavil 30 trln juanej s prirostom na 9 procentov – Gosstat KNR //Sinhuа, 22 qantar 2009, <http://www.russian.xinhuanet.com/russian/2009-01/22/content_803550.htm>, Accessed: 22/01/2009.
13 G-20 mali krize çözüm arıyor // Hürriyet Gazetesi. – 15 karasha 2008.
politika i bezopasnost’ sovremennoj Rossii. 1991-2002. – M.: Moskovskij gosudarstvennyj institut mezhdunarodnyh otnoshenij (U)
MID Rossii, 2002.
2 Büyük Türkçe Sözlük, <http://tdkterim.gov.tr/bts/?kategori=veritbn&kelimesec=143068>, Accessed: 13/02/2009.
3 The Large Kazakh-Russian-English Dictionary,< http://til.gov.kz>, Accessed:13/11/2014.
4 Yılmaz T. Güç ve Politika. – İstanbul: Alfa Yayınları, 2008.
5 Carr E.H. Twenty Years’ Crisis, 1919-1939. – London: Macmillan&Co.Ltd, 1949.
6 Gilpin R. War and Change in International Politics. – New York: Cambridge University Press, 1981.
7 Tanrısever O. Güç // Atilla Eralp (ed.), Devlet ve Ötesi: Uluslararası İlişkilerde Temel Kavramlar. – İstanbul: İletişim
Yayınları, 2006. p. 53-73.
8 Waltz K. N. Realist Thought and Neorealist Theory, Journal of International Affairs, 1990, Vol. 44. – P. 21-37.
9 Arı T. Uluslararası İlişkiler Teorileri, Çatışma, Hegemonya, İşbirliği. – İstanbul : Alfa Yayınları, 2 Baskı, 2002.
10 Wohlforth W. Tek Kutuplu Bir Dünyanın İstikrarlılığı //Avrasya Dosyası, №:4, Kış 2004. – p. 38-77.
11 Türkiye, 5 yıl sonra da 17nci büyük ekonomi olacak //Milliyet Gazetesi. – 11 Karasha 2008.
12 V 2008 godu VVP Kitaja sostavil 30 trln juanej s prirostom na 9 procentov – Gosstat KNR //Sinhuа, 22 qantar 2009, <http://www.russian.xinhuanet.com/russian/2009-01/22/content_803550.htm>, Accessed: 22/01/2009.
13 G-20 mali krize çözüm arıyor // Hürriyet Gazetesi. – 15 karasha 2008.
Жүктелулер
Как цитировать
Nogaeva А. М. (2016). «Ұлы күш» ұғымы және күштердің дамуы. Халықаралық қатынастар және халықаралық құқық сериясы, 69(1). вилучено із https://bulletin-ir-law.kaznu.kz/index.php/1-mo/article/view/30
Шығарылым
Бөлім
Сыртқы саясат пен халықаралық қатынастардың қазіргі мәселелері