A Қытайдан Қазақстанға көші-қонды зерттеудің теориялық және әдістемелік тәсілдер
DOI:
https://doi.org/10.26577/IRILJ.2024.v107.i3-03Аннотация
Қытайдан Қазақстанға көшу процесі күрделі, аз зерттелген және оның динамикасын толық түсіну үшін әртүрлі теориялық және әдістемелік тәсілдерді қолдануды талап етеді. Осы мақсатта мақалада екі ел арасындағы көші-қон қозғалысы процесін жақсырақ түсіну үшін халықаралық миграция теориялары қолданылады.
Зерттеу Қазақстан мен Қытай арасындағы қарым-қатынастар контекстінде көші-қонның саяси және экономикалық салдарын анықтауға мүмкіндік беретін макродеңгейлік миграциялық теорияларға назар аударады. Зерттеу көші-қонның көп қырлы сипатын түсіру үшін сауалнамалар, сұхбаттар және жағдайлық зерттеулер сияқты сапалық және сандық әдістерді қамтитын интеграцияланған әдістердің қажеттілігін көрсетеді. Сондай-ақ, деректерді жинау әдістерін жетілдіру қажеттілігін көрсетеді және әкімшілік деректердің, сараптамалық бағалаулардың және іріктеме сауалнамаларының үйлесімі тұрақты емес көші-қонның себебін дәлірек түсінуді қамтамасыз ете алатынын ұсынады. Мақалада Қытайдан Қазақстанға негізінен экономикалық себептерге байланысты мигранттардың көп болуына байланысты заңсыз көші-қонға ерекше назар аударылған. Осылайша, жұмыста батыстық және отандық ғалымдардың зерттеулері барысында алынған нәтижелерді пайдалана отырып, оның тарихын, дамуын, көздері мен факторларын көрсету арқылы қытай-қазақ көші-қонының динамикасын құруға әрекет жасалды.
Түйін сөздер: миграция, неоклассикалық теория, макродеңгейлік теория, жаңа экономика миграциясы, миграциялық желілер теориясы, жаһандық көші-қон.