Қазақстанның көші-қон саясаты: сыртқы векторға шолу

Аннотация

Бұл мақаланың мақсаты пандемиядан кейінгі кезеңдегі Қазақстанның көші-қон саясатының сыртқы векторын ішкі заңнама мен сараптамалық бағалау эволюциясы призмасы арқылы шолу талдау болып табылады. Қазақстан Көші-қон процестерінің, атап айтқанда, Орталық Азия өңірінде және ТМД кеңістігінде барған сайын маңызды акторына айналуда.

Соңғы отыз жыл ішінде өңірдің жалғасып келе жатқан трансформациясы Орталық Азиядағы және өңірден тыс көші-қонды жеделдетеді және әртараптандырады. Көші-қон әсерлері жеткілікті әртараптандырылған көші-қон бейіні бар және өзін қабылдау және транзит елі ретінде орнықты орналастыратын Қазақстанға да айтарлықтай әсер етеді. Мигранттардың ағымы сонымен бірге жас және еңбекке қабілетті халықтың белгілі бір кетуі байқалады. Мұндай жағдай барлық сын-қатерлер мен көші-қон шындықтарына жауап беретін тиісті көші-қон саясаты мен тәсілдерін талап етеді.

Мақалада Қазақстан Үкіметінің негізгі сыртқы көші-қон трендтері призмасы арқылы көші-қон саясатын қалыптастырудағы негізгі тәсілдері қарастырылған. Мақалада шетелдік азаматтардың визасыз режим қолданылатын Орталық Азия және ТМД елдерімен болуын реттеуге қатысты көші-қон саясатына басты назар аударылды. Бұл көбінесе еңбек мигранттары. Қазақстанда босқындар мен баспана іздеушілер сияқты адамдардың санатын реттеудің кейбір аспектілері қарастырылған.

Әдістеме ретінде мақалада сараптамалық сауалнамалар мен заңнаманы талдау қолданылды. Зерттеу нәтижелері өзекті трендтерге және шекара периметрі бойынша жағдайдың өзгеруіне сәйкес Қазақстанның көші-қон және көші-қон саясатын әртараптандыру саласындағы заңнаманың дамуын айғақтайды.

Сонымен қатар, феминизация, мәжбүрлі және тұрақты емес көші-қон сияқты аспектілерге көбірек көңіл бөлу қажет.

Түйін сөздер: көші-қон саясаты, Қазақстан, еңбек көші-қоны, босқындардың құқықтары, «Отандастар» қоры».