Бір жылдан кейін Орталық Азия үшін ЕО-ның жаңа стратегиясы: қорқыныш пен тілектер

Аннотация

Еуроодақ Орталық Азияға қатысты жаңа стратегияны 2019 жылы шілдеде Бішкекте қабылдады. Бір жылдан кейін құжатта көрсетілген стратегиялық қадамдардың қайсысы пайдалы, ал қайсысы жұмыс істемейтінін бағалау қажеттігі туындап отыр. Орталық Азиядағы мемлекеттер бір-бірінен қатты ерекшеленеді және мұны Еуроодақтың аймаққа қатысты стратегиясын қабылдау мәнерінен көруге болады. Бұл Брюссель билігіне және оның аймаққа қатысты стратегиясының бағытын өзгерту немесе алған бағытын жалғастыру үшін пайдалы болуы мүмкін. Келесі беттерде Covid-19 әсер еткен осы ерекше жылдағы нәтижелерді талдай отырып, Еуроодақтың стратегиясында белгіленген негізгі мақсаттар сипатталған. Сонымен қатар, осы аймақтағы бәсекелес негізгі сыртқы акторлардың (Қытай, Ресей және АҚШ) ықпалды рөліне аз көңіл бөлінеді, сонымен қатар Орталық Азия аймағындағы экономикалық және саяси оқиғалар сипатталады. Бұл зерттеудің тұжырымдары айқын: Еуроодақтың қауіпсіздік пен сауданы дамытуға негізделген тұрақты саяси жүйелер мен адам құқықтарын, сондай-ақ жақын маңдағы және одан тыс дамыған экономикаларды қолдағысы келеді. Еуроодақты отаршылдықты жандандырды деп айыптаған кейбір еуропалық зерттеушілер мен саясаткерлердің көзқарасын көрсетеді, өйткені Еуроодақтың демократияландыру мақсаттарын немесе оның нормативтік күшін алға жылжытатын «экономикалық тұтқасы» туралы айтады.

Түйін сөздер: Орталық Азия, Еуропалық Одақ, жаңа стратегия, қауіпсіздік, энергетика, адам құқығы.