Энергетикалық қауіпсіздік анықтамасы мәселесі
Кілттік сөздер:
энергетика, энергетикалық қауіпсіздік, энергетикалық қауіпсіздіктің анықтамасы, импорттаушы- мемлекеттер, экспорттаушы-мемлекеттер, ұлттық қауіпсіздік,Аннотация
Бұл мақалада энергетикалық қауіпсіздіктің анықтамасы мәселесі қарастырылған. Энергетикалық қауіпсіздік анықтамасы мәселесіне қатысты түрлі авторлардың еңбектері, бірқатар мемлекеттердің және түрлі халықаралық ұйымдардың құжаттарындағы анықтамалар келтірілді. Энергетикалық қауіпсіздік әлемдік саясаттағы маңызды мәселелердің біріне айналды, алайда ұғымының жалпы танылған тұрақты анықтамасы жоқ. Энергетикалық қауіпсіздік анықтамасындағы айырмашылықтар, бірінші кезекте, тараптар мүдделеріндегі өзгешеліктерімен байланысты. Бір мемлекет экспорттаушы болса, екіншісі – импорттаушы, яғни олардың мүдделері де әр түрлі. Мұнайды жеткізуші өнім бағасының жоғары болуын қаласа, тұтынушы төмен болуын қалайды. Энергетикалық қауіпсіздіктің ортақ анықтамасына келу әлі де мүмкін болмаса да, тараптар арасында ортақ қағидалардың бар
екендігін байқауға болады. Ең бастысы, энергетикалық қауіпсіздік ұлттық қауіпсіздікттің маңызды құрамдас бір бөлігі болып табылады. Ал энергетикалық қауіпсіздікті әлемдік деңгейде орнату үшін барлық тараптар ымыраға келуі тиіс.
Библиографиялық сілтемелер
2 Borovskiy Y. Politizaciya mirovoi energetiki// Mezhdunarodnye processy, 2008, Tom 6, №1(16). – http://www.intertrends.ru/
sixteenth/002.htm
3 Denchev K. Mirovaya energeticheskaya bezopasnost: istoriya I perspektivy// Novaya I noveyshaya istoriya, №2. S. 39- 58.
4 Proekt Doktriny energeticheskoy bezopasnosti RF. – Energeticheskaya politika, 1996, №2, S. 2-7.; Energeticheskaya strategiya Rossii na period do 2030 g. Utverzhdena Rasporyazheniem Pravitelstva RF ot 13 noyabrya 2009 g. №1715-p. http://minenergo.gov.
ru/aboutminen/energostrategy/
5 Evropeiskaya energeticheskaya hartiya, prinyataya v Gaage v 1991 g. – http://bellona.ru/filearchive/fil_energy_charter_law.pdf;
Dogovor k Energeticheskoi hartii, Lissabon, 1994. http://bellona.ru/filearchive/fil_ECT.pdf
6 «Energiya unemdeu turaly» KR Zanynyn zhobasy.- http://adilet.zan.kz/kaz/docs/P090001002;
Kazakhstan Respublikasynyn «Ulttyk kauipsizdigi turaly» zany. – http://thenews.kz/2012/01/17/1014145.html
7 Rol NATO v obespechenii energeticheskoy bezopasnosti. – Oficialnyi sait NATO. – http://www.nato.int/cps/ru/natolive/topics_49208.htm
8 AnnenkovV.I., Lahtovskiy N.M.Energeticheskaya bezopasnost v usloviyah globalizacii/ // Obozrevatel. – 2010. – №1.– S. 36-47.
9 Obshaya teoriya nacionalnoy bezopasnosti: uchebnik/ pod obsh. red. A.A. Prohozheva. – 2 izd. – Moskva, 2005. – 344 s.
(Uchebniki Rossiyskoy akademii gos. sluzhby pri Prezidente RF).
10 Ergin D. Garantirovat energeticheskuyu bezopasnost// Rossiya v globalnoi politike. 2006,t.4, №1. S.59-60.
11 Mazur I.I. Globalnaya energeticheskaya bezopasnost// Vek globalizacii. 2008, №1. S. 57-69.
12 Primakov E.M. Mir bez Rossii? K chemu vedet politicheskaya blizorukost. M., 2009, S. 148.