Қазақстан және Қытай: қазіргі таңдағы трансшекаралық өзен проблемасы
184 42
184 22
Кілттік сөздер:
трансшекаралық өзендер, өзендерге трансшекаралық бақылау, келісім, экожүйе, мемлекет, реттеу, халықаралық ынтымақтастық,Аннотация
Қазақстан Республикасы үшін трансшекаралық өзендердің су ресурстарын пайдалану – бұл ерекше және аса маңызды тақырып. Сарапшылардың пайымдауы бойынша Қазақстан елеулі деңгейде су ресурстарының тапшылығын тартып отырған Еуразиялық құрлықтағы елдердің бірі болып табылады. Дегенмен, бүгінгі күні Қазақстан барлық шектес мемлекеттермен трансшекаралық су көздерін пайдалану және қорғау бойынша халықаралық келісімдерге ие. Алайда, Қазақстан мен Қытай арасында су бөлісі туралы келісім жоқ. Осыған орай, трансшекаралық өзендерді пайдалану және қорғау бойынша қазақ-қытай бірлескен комиссиясы шеңберінде трансшекаралық су көздерін пайдалану және қорғау саласындағы ынтымақтастық мәселесі және келісімге келу қарастырылуда. Өйткені, ҚХР-де, өз кезегінде, өнеркәсіп, ауылшаруашылығы мен өсіп жатқан қалалардың қажеттілігін арта түскен көлемде қамтамасыз ету үшін су ресурстарының тапшылығын сезінуде. Осы негізде Қазақстан мен Қытайдың су қатынастарын реттеу мәселесі екі мемлекет үшін де стратегиялық мәнге ие.Библиографиялық сілтемелер
1 Внешнеполитическая деятельность Президента Республики Казахстана Н.А.Назарбаева в 2011 году / Под. ред.Б.К.Султанова. – Алматы: КИСИ при Президенте
РК, 2012. – 620 с.
2 Казахстану предсказали дефицит воды к 2020 году// »Казахстанская правда», 3 сентября 2010.
3 Ахметбеков А. Снижение водных ресурсов рек Казахстана на 30% к 2020 году прогнозируют
специалисты// http://meta.kz/novosti/kazakhstan/735343-snizhenie-vodnyh-resursov-rek-kazahstana-na-30-k-2020-godu-prognoziruyut-specialisty.html (20.09.2012)
4 РК надеется на подписание с КНР соглашения о совместном использовании трансграничных рек//http://forbes.kz/news/2014/04/19/newsid_56336, (19 .04. 2014)
5 Ауган М.А. Проблема трансграничных рек в отношениях
между Казахстаном и Китаем // Водно-энергетические
проблемы Центральной Азии и перспективы их решения.
– Алматы, 2013. – 160 с.
6 Чжань Сиюнь. Вступительное слово// Казахстан и Китай: стратегическое партнерство. Материалы
международной конференции / Под ред. М.Ашимбаева.
– Алматы:ИМЭП, 2006. –138 с.
7 Вопросы трансграничных рек обсудили главы МИД Казахстана и Китая // http://meta.kz/novosti/kazakhstan/819751-voprosy-transgranichnyh-rek-obsudili-glavy-mid-kazahstana-i-kitaya.html, (19.08.2013).
8 Трансграничные реки станут реками дружбы и сотрудничества между Китаем и Казахстаном – Си Цзиньпин// http://www.inform.kz/rus/article/2587592, (07.09.2013).
9 ҚР мен ҚХР арасындағы Трансшекаралық өзендерді
пайдалану және қорғау саласындағы ынтымақтастық//
http://mfa.kz/index.php/kz/aza-stanny-syrt-y-sayasaty/aza-stan-syrt-y-sayasatyny-zekti-m-seleleri/transshekaraly-zender-m-selesi/8-material-
aza/213-r-men-khr-arasynda-y-transshekaraly-zenderdi-pajdalanu-zh-ne-or-au-salasynda-y-yntyma-tastyq, (20.11.2014.)
10 Сонда.
11 РК надеется на подписание с КНР соглашения о совместном использовании трансграничных рек // http://forbes.kz/news/2014/04/19/newsid_56336, (19 .04. 2014)
12 Казахстан придерживается принципа справедливости
при делении стока трансграничных с Китаем рек // http://www.kursiv.kz/news/details/vlast/kazakhstan_ priderzhivaetsya_ printsipa_ spravedlivosti_pri_delenii_stoka_transgranichnykh_s_
kitaem_rek/ (4.06.2014).
13 Мұқаметханұлы Н. Ізденіс, тарих және замана. – Алматы: Мерей, 2014. – 248 б.
14 Чэнь Циминь. Центральная Азия: политические
процессы и региональная безопасность. – Алматы, 2002. – 172 с.
РК, 2012. – 620 с.
2 Казахстану предсказали дефицит воды к 2020 году// »Казахстанская правда», 3 сентября 2010.
3 Ахметбеков А. Снижение водных ресурсов рек Казахстана на 30% к 2020 году прогнозируют
специалисты// http://meta.kz/novosti/kazakhstan/735343-snizhenie-vodnyh-resursov-rek-kazahstana-na-30-k-2020-godu-prognoziruyut-specialisty.html (20.09.2012)
4 РК надеется на подписание с КНР соглашения о совместном использовании трансграничных рек//http://forbes.kz/news/2014/04/19/newsid_56336, (19 .04. 2014)
5 Ауган М.А. Проблема трансграничных рек в отношениях
между Казахстаном и Китаем // Водно-энергетические
проблемы Центральной Азии и перспективы их решения.
– Алматы, 2013. – 160 с.
6 Чжань Сиюнь. Вступительное слово// Казахстан и Китай: стратегическое партнерство. Материалы
международной конференции / Под ред. М.Ашимбаева.
– Алматы:ИМЭП, 2006. –138 с.
7 Вопросы трансграничных рек обсудили главы МИД Казахстана и Китая // http://meta.kz/novosti/kazakhstan/819751-voprosy-transgranichnyh-rek-obsudili-glavy-mid-kazahstana-i-kitaya.html, (19.08.2013).
8 Трансграничные реки станут реками дружбы и сотрудничества между Китаем и Казахстаном – Си Цзиньпин// http://www.inform.kz/rus/article/2587592, (07.09.2013).
9 ҚР мен ҚХР арасындағы Трансшекаралық өзендерді
пайдалану және қорғау саласындағы ынтымақтастық//
http://mfa.kz/index.php/kz/aza-stanny-syrt-y-sayasaty/aza-stan-syrt-y-sayasatyny-zekti-m-seleleri/transshekaraly-zender-m-selesi/8-material-
aza/213-r-men-khr-arasynda-y-transshekaraly-zenderdi-pajdalanu-zh-ne-or-au-salasynda-y-yntyma-tastyq, (20.11.2014.)
10 Сонда.
11 РК надеется на подписание с КНР соглашения о совместном использовании трансграничных рек // http://forbes.kz/news/2014/04/19/newsid_56336, (19 .04. 2014)
12 Казахстан придерживается принципа справедливости
при делении стока трансграничных с Китаем рек // http://www.kursiv.kz/news/details/vlast/kazakhstan_ priderzhivaetsya_ printsipa_ spravedlivosti_pri_delenii_stoka_transgranichnykh_s_
kitaem_rek/ (4.06.2014).
13 Мұқаметханұлы Н. Ізденіс, тарих және замана. – Алматы: Мерей, 2014. – 248 б.
14 Чэнь Циминь. Центральная Азия: политические
процессы и региональная безопасность. – Алматы, 2002. – 172 с.
Как цитировать
Alipbaev А. R., & Abi, Z. (2016). Қазақстан және Қытай: қазіргі таңдағы трансшекаралық өзен проблемасы. Халықаралық қатынастар және халықаралық құқық сериясы, 69(1). вилучено із https://bulletin-ir-law.kaznu.kz/index.php/1-mo/article/view/34
Шығарылым
Бөлім
Сыртқы саясат пен халықаралық қатынастардың қазіргі мәселелері
