Қазіргі геосаяси жағдайында Қазақстан мен Әзірбайжан байланыстары: талдау және даму болашағы

Аннотация

Қазақстан мен Әзірбайжан маңызды стратегиялық мәні бар Орталық Азия мен Кавказ аймағында орналасқан. Энергетикалық қауіпсіздік, аймақтық тұрақтылық және интеграциялық бастамалар сияқты жаһандық саяси ортадағы өзгерістерді ескере отырып, екі мемлекеттің қарым-қатынасы жаңа қарқын алуда. Екі мемлекет те энергетикалық ресурстарды, соның ішінде мұнай мен газды өндіруші және экспорттаушы болып табылады, бұл осы саладағы ынтымақтастық үшін мүмкіндіктер тудырады. Екі мемлекеттің өзара іс-қимылының маңызды аспектілерінің бірі Қазақстан мен Әзірбайжанды Каспий теңізі арқылы байланыстыратын көлік желісі болып табылатын Орталық дәлізді дамыту болып табылады. Дегенмен, бүгінгі таңда Қазақстан мұнай мен газ сияқты энергетикалық ресурстарды ең ірі өндіруші және экспорттаушы елдердің бірі болғанына қарамастан, энергетика саласында Ресейге белгілі бір тәуелділікті сақтап отыр. Қазақстан Ресейге тәуелділігін азайту үшін энергетикалық ресурстары мен экспорттық бағыттарын әртараптандыруға ұмтылуда. Осылайша, бұл зерттеудің мақсаты жаңа геосаяси жағдайларда Қазақстан мен Әзірбайжанның қарым-қатынасын талдау және түсіну, сондай-ақ Орталық дәлізді дамытуға байланысты проблемаларды қарастыру болып табылады. Осы мақсатқа жету үшін мынадай міндеттер қойылады: жаңа геосаяси жағдайлар жағдайында дипломатиялық қатынастарды, экономикалық ынтымақтастықты және ортақ мүдделерді, мақсаттар мен басымдықтарды талдау; энергетикалық қауіпсіздік, аймақтық тұрақтылық және интеграциялық бастамалар сияқты жаһандық саяси ортадағы өзгерістерді зерделеу; жаңа геосаяси жағдайларда өзара тиімді серіктестікті және Орталық дәлізді дамыту бойынша Қазақстан мен Әзірбайжанның қабылдаған шаралары мен бастамаларын зерделеу.

Түйін сөздер: Қазақстан, Әзірбайжан, Орталық дәліз, геосаясат, мұнай және газ өнімдері.