Құқықтық вакуумдағы "Климаттық босқындар": көмек, тану және өтемақы жүйесін дамыту
DOI:
https://doi.org/10.26577/IRILJ.2022.v100.i4.05Аннотация
Қазіргі уақытта климаттың өзгеруі мәжбүрлі көші-қонның едәуір санының катализаторы болып табылады. Дүниежүзілік банктің болжамы бойынша 2050 жылға қарай климаттық апаттар салдарынан 20-дан 200 миллионға дейін адам көшуге мәжбүр болады. Зардап шеккендердің көпшілігі өз елдерінде бір орыннан екінші орынға көшуге мәжбүр, себебі, егер олар мемлекеттік шекарадан асып, келесі мемлекет аумағына өтсе, қолданыстағы халықаралық конвенцияларға сәйкес ол елдерде босқын ретінде танылмайды. Әсіресе, осы жағдай арал мемлекеттерінде орын алған кезде олардың тұрғындары іс жүзінде азаматтығы жоқ адамдарға айналуын және олардың тиісті үкіметтер тарапынан қандай да бір қорғауды пайдалана алмайтын мәселелерді тудырады. Мақала "Климаттық босқындар" мәселесін құқықтық реттеу қажеттілігі туралы мәселені көтереді. Олардың қозғалысы мен қоныстануының құқықтық аспектілерін, сондай-ақ жалпы экологиялық мигранттардың мәртебесін дамыту нақты ғылыми-практикалық міндетке айналуда. Халықаралық келісімдердің мәтініне сүйене отырып және "климаттық босқындарға" халықаралық қорғауды ұсынудың жекелеген жеке және топтық жағдайларының прецеденттерін талдай отырып, авторлар механизмдері "Климаттық босқындарды"қорғауға бағытталған жаңа құқықтық категория мен ілеспе институционалдық құрылымды құру қажет деген қорытындыға келеді.
Түйін сөздер: Климаттық босқындар, экологиялық мигранттар, халықаралық құқық, Халықаралық қорғау, баспана беру, көші-қон, климаттың өзгеруі, құқықтық вакуум